Historia
Kenii
Kolebka ludzkości
Znaleziska prehistorycznych szkieletów na brzegach jeziora
Turkana pozwalają sądzić, że Kenia zalicza się do tych obszarów, gdzie
przed ponad trzema milionami lat pojawili się praludzie.
Pierwsi Mieszkańcy
Pierwsze plemiona przybyły na tereny Kenii z północy.
Ci przodkowie dzisiejszych mniejszości narodowych byli koczownikami, wojownikami,
rzemieślnikami i rolnikami. Przed naszą erą na wybrzeża Kenii przybywali
feniccy kupcy. Między VII a X w. n.e. na tereny te dotarli Shirazi - mieszkańcy
Zatoki Perskiej, którzy stopniowo umacniali tu swoje wpływy. Islam sprawił,
że z tej mozaiki ludów wyłoniła się odrębna kultura i cywilizacja Swahili
z nowoutworzonym językiem bantu - swahili. Shirazi zapewnili Kenii kontakt
ze światem i jako pierwsi zaczęli zapisywać swój język (pismem arabskim).
Islamskie miasta, m.in. Mombasa i Malindi, prowadziły ożywiony handel
zamorski również z Chinami. W tym samym czasie wnętrze kraju zasiedlały
następne ludy, a w ostatnim tysiącleciu nadeszli Masajowie i Samburu.
Późniejsi Przybysze
W 1498 r. na wybrzeżu wylądował słynny portugalski podróżnik
i odkrywca Vasco da Gama. Portugalczycy nie chcieli skolonizować Kenii,
a jedynie zapewnić sobie bazę postojową do dalszej podróży. Zawarli oni
umowę handlową z szachem Shirazów w Malindii. Jednakże mieszkańcy Mombasy
nie chcieli współpracować z Portugalczykami, miasto zostało trzy razy
zdobyte i dokładnie splądrowane przez Europejczyków. Na początku XVI w.
Portugalczycy przejęli kwitnące placówki handlowe Arabów (po napadzie
na Fort Jesus w 1631 r.), ale na przełomie XVII i XVIII w. musieli zwrócić
je ponownie władcom arabskim. W połowie XIX w. rozpoczęła się penetracja
europejskich kupców i misjonarzy.
Inwazja
W 1896r. Kenia stała się posiadłością brytyjską. Brytyjczycy
objęli w posiadanie ziemię, spychając afrykańską ludność do rezerwatów
lub wykorzystując ją jako siłę roboczą. Dla Anglików najważniejsze były
względy ekonomiczne i strategiczne, potrzebowali punktów wspierających
ich interesy na Zanzibarze i w Ugandzie. Przede wszystkim zależało im
na budowie linii kolejowej z Mombasy do Jeziora Wiktorii. To przedsięwzięcie
zapisało się na kartach historii jako prawdziwa walka hinduskich robotników
z chorobami tropikalnymi, lwami i tubylcami. W 1899r. wybudowano odcinek
do Jeziora Naivasha, gdzie postanowiono utworzyć kolejne centrum handlowe
i zaplecze do dalszej budowy, w efekcie czego powstało miasto Nairobi.
W 1901 r. kolej dotarła do Jeziora Wiktorii. Wzdłuż linii kolejowej osiedlili
się kupcy indyjscy, europejscy misjonarze i koloniści. W 1907 r. Nairobi
ogłoszono stolicą Kenii.
Walki narodowowyzwoleńcze
Największe z grupy plemion Bantu plemiona Kikuju, Meru
i Embusi zaczęły organizować działania na rzecz odzyskania niepodległości.
Tajny ruch religijno-polityczny Mau-Mau (co oznacza ostrzeżenie przed
wrogiem) doprowadził w 1952 r. do wybuchu powstania antybrytyjskiego przeciwko
osadnikom w "White Highlands", działacz Jomo Kenyatta trafił
do więzienia, a następnie został wygnany do Afryki Północnej. Tysiące
tubylców zostało przesiedlonych do rezerwatów. W 1956r. oddziały brytyjskie
wypędziły wojowników Mau-Mau do buszu i tam zniszczyły. Region White Highlands
został oddany afrykańskim osadnikom ale konflikty narodowościowe były
nadal nie rozwiązane.
Uzyskanie Niepodległości
Przechodząc różne stadia na drodze do suwerenności, pełną
niepodległość Kenia uzyskała 12 grudnia 1963r. A jej pierwszym prezydentem
został Jomo Kenyatta (1893 - 1978), uważany po części za demokratę po
części za patriarchę. Po jego śmierci władzę przejął Daniel Arap Moi.
Od tego czasu zaczęła się coraz bardziej pogłębiać przepaść między biedną
a bogatą częścią społeczeństwa. Przez cały czas mają miejsce liczne konflikty
plemienne. W wyborach prezydenckich w grudniu 2002r. nowym prezydentem
został Mwai Kibaki - pierwszym, który nie był członkiem partii Kanu.
Obecnie Kenia jest jednym z najbardziej stabilnych krajów
w Afryce.
|