|
HYMN KENII OBCHODZI W TYM ROKU 45 LAT!
Przedstawiamy fragmenty artykułu zamieszczonego w kenijskiej gazecie East Standard (20.07.2008, "From a Pokomo lullaby, the national anthem was born"), autorstwa Andrew Kuria.
W tym roku hymn Kenii będzie obchodził 45 urodziny.
Był on efektem długich prac. Tekst pieśni przeszedł przez ręce wielu pisarzy zanim zaadaptowano gotowy utwór do roli hymnu narodowego. Muzyka została zaczerpnięta z kołysanki plemienia Pokomo [zamieszkującego na wybrzeżu Oceanu, pomiędzy plemionami Mijikenda, a Boni – przypis KPF].
Początkowo, zadanie przygotowania hymnu Kenii wydawało się proste. Ale kiedy pięcioosobowa komisja, powołana przez Prezydenta Jomo Kenyattę zasiadła do pracy pod przywództwem wielkiego dyrektora muzycznego Grahama Hyslopa, doszła do wniosku, że nie ma jednej melodii, która byłaby akceptowana przez wszystkich Kenijczyków.
Nauczycielka szkoły podstawowej w dystrykcie Tana River, 44-letnia Meza Morowa Galana, ułożyła melodię, którą zaadaptowano. Przed uzyskaniem niepodległości przez Kenię, Hyslop jako dyrektor muzyczny przemierzał tereny Tanganiki, Kenii i Ugandy w poszukiwaniu niewykorzystywanych talentów muzycznych i nienagranych piosenek do zawodów szkolnych. Wówczas odwiedził wieś Makere w lokacji Gwano-Galole (dystrykt Tana River), gdzie pani Galana była nauczycielką swahili, matematyki i muzyki. Właśnie w trakcie tej wizyty dyrektor zostawił wytyczne dla szkoły Makere do ułożenia tradycyjnej melodii na zawody.
Początkowo, Galana potraktowała sprawę mało zobowiązująco, ale kiedy Hyslop nalegał, aby natychmiast ułozyc piosenkę, podeszła do problemu o wiele poważniej. Nauczycielka powróciła do domu i po burzy mózgu przypomniała sobie kołysankę, którą jej mama, Maria Bawadza Galana, śpiewała jej do snu.
Galana wyjęła pióro i kartkę papieru i zaczęła gryzmolić słowa w jej ojczystym języku, na potrzebę piosenki układając je w jednej zwrotce. Następnie dostarczyła ją Grahamowi Hyslopowi.
Piosenka została zaprezentowana w szkole. W efekcie stała się ona jednym z najlepszych hitów! Dyrektor muzyczny i jego współpracownicy byli zachwyceni. To, co początkowo wydawało się być prostą, zwykłą, wiejską piosnką nabrało charakteru narodowego.
Jednozwrotkowy tekst był interesujący i poruszający - zwłaszcza gdy przetłumaczony. Szło to tak:
Bee mdondo bee,
Bee mdondo bee,
Akudhobee nyigane,
Hwende ukawapige,
Wandu wa makondeni,
Mwezi uwaya ng’aa.
Popularność piosenki nie zakończyła się na Festiwalu Muzyki Szkolnej. W tym roku Kenia stała się samorządna i zainicjowała starania ku przyjęciu nowego hymnu, który zastąpi brytyjski “God Save The Gracious Queen”. Bee Mdondo Bee była jedną z poważnych kandydatur.
Jak wspomniano, desygnowany na premiera Mzee Jomo Kenyatta powołał pięcioosobową komisję pod przywództwem Hyslopa. Pozostałymi jej członkami byli: George Senoga-Zake (nauczyciel muzyki i pierwszy Afrykanin z dyplomem muzycznym East African Conservatoire of Music), Thomas Kalume, Peter Kibukosya oraz Washington Omondi. Ekipa miała przyjąć melodię, która stanie się hymnem narodowym.
Melodia miała być atrakcyjna i odpowiednia do wersji tekstowych po angielsku i w swahili. Pod uwagę brano wiele piosenek. To był pierwszy raz w historii Afryki, gdy muzycy lokalni podjęli się zadania przedłożenia rządowi projektu hymnu.
Na początku września przedstawili swoje propozycje p.o. premiera. Udali się do domu Kenyatty w Gatundu z trzema piosenkami w zanadrzu i z eskortą policji.
Po tym, gdy orkiestra Kenijskiej Policji odegrała wszystkie trzy piosenki raz po razie, członkowie komitetu nie byli w stanie zadecydować. W końcu premier poprosił grono 600 dzieci, które zebrały się wokół jego ogrodu to aby zadecydowały za członków jego komisji.
Piosenki odegrano ponownie. Nieoczekiwanie wszystkie dzieciaki zgodnie głosowały na jedną piosenkę – kołysanka Pokomo miała swój dzień. To było natychmiastowa decyzja, która uradowała Kenyattę.
Pieśń została zaakceptowana, zharmonizowana, a słowa do niej ułożyła Narodowa Komisja Muzyki. Skomponowano trzy zwrotki.
“Rozpatrzono wiele melodii ze wszystkich stron kraju. Ta wybrana musiała mieć odpowiednią długość i jakość,” głosiło oświadczenie z dnia 25 września 1963. A miało to miejsce mniej niż 3 miesiące przed zdobyciem niepodległości.
W dniu 25 października 1963 odbyły się pierwsze nagrania nowego dzieła i rozdystrybuowane po całym globie za pomocą East African Records Limited Studio. Wkrótce, członkowie komisji ds. hymnu, za przywództwem Hyslopa i Zake, zaczęli uczyć Kenijczyków, jak śpiewać ich hymn.
Wydano rozporządzenie, według którego hymn powinien zostać oficjalnie zaprezentowany 12 grudnia 1963. I tak, kiedy flaga brytyjska została ściągnięta o północy 12.12.1963, a jej miejsce zajęła flaga kenijska, Kenijczycy z ekstazą odśpiewali swój narodowy hymn.
« back |
|